## Efekt potwierdzenia
**Na czym polega efekt potwierdzenia?**
Efekt potwierdzenia jest jednym z najbardziej znanych błędów poznawczych. W skrócie polega na skłonności do preferowania informacji, które są zgodne z naszymi już istniejącymi przekonaniami oraz ignorowaniu lub deprecjonowaniu informacji z nimi sprzecznych. Działa niczym filtr, który przepuszcza do naszej świadomości tylko te dane, które potwierdzają to, co już wcześniej myśleliśmy.
**Kto odkrył efekt potwierdzenia i jak wyglądał eksperyment?**
Po raz pierwszy efekt ten opisał brytyjski psycholog Peter Wason w latach 60. XX wieku. Wason przeprowadził eksperyment znany jako „zadanie selekcji Wasona”. Uczestnicy mieli za zadanie przewidzieć, jaka reguła rządzi trójką liczb. Podawali swoje propozycje, które miały być sprawdzane przez autora reguły. Co ciekawe, uczestnicy najczęściej sprawdzali swoje hipotezy, wybierając przykłady, które je potwierdzały, zamiast te, które mogłyby je obalić. Pokazało to naturalną tendencję do poszukiwania potwierdzeń i ignorowania sprzeczności.
**Przykłady występowania efektu potwierdzenia**
Efekt potwierdzenia pojawia się na co dzień, często nawet nie zdając sobie z tego sprawy. W mediach to zauważalne, gdy widzowie oglądają te kanały czy czytają te portale, które są zgodne z ich poglądami politycznymi. W codziennym życiu ktoś, kto uważa, że pewien dietetyczny suplement działa, będzie przeszukiwał internet pod kątem potwierdzenia tej tezy, a nie dla informacji, które wskazują na jego nieskuteczność.
**Efekty współwystępujące z efektem potwierdzenia**
Efekt potwierdzenia współwystępuje z wieloma innymi błędami poznawczymi. Jednym z nich jest **efekt bańki filtrowej**, gdzie dzięki algorytmom internetowym użytkownicy są eksponowani jedynie na treści zgodne z ich wcześniejszymi preferencjami. Współwystępuje również z **efektem tunelowym**, gdy skupienie na jednym aspekcie sytuacji powoduje pomijanie innych, często ważnych informacji.
**Jak przeciwdziałać efektowi potwierdzenia?**
Przeciwdziałanie efektowi potwierdzenia wymaga świadomego działania i chęci zmiany swoich nawyków myślowych. **Po pierwsze**, poszukuj kontrargumentów. Zadaj sobie trud, by znaleźć informacje sprzeczne z twoimi przekonaniami. Tym samym rozszerzysz swoją perspektywę. **Po drugie**, integruj różne źródła informacji. Nie ograniczaj się do tych, które od zawsze czytasz. **Po trzecie**, działaj jak naukowiec – testuj swoje hipotezy, nie szukając jedynie potwierdzeń, ale także prób obalenia. Wyrobienie takich nawyków może znacznie ograniczyć wpływ efektu.
**Jak wykorzystać efekt potwierdzenia w copywritingu?**
Efekt potwierdzenia może być użyty w copywritingu, aby lepiej dopasować przekaz do przewidywanych przekonań i oczekiwań czytelników. Na przykład, jeśli tworzysz treści dla e-sklepu z odzieżą ekologiczną, **zwróć uwagę na aspekty ekologii i zrównoważonego rozwoju**, które prawdopodobnie będą zgodne z wartościami klientów. **Używaj dowodów i referencji od zadowolonych klientów**, które potwierdzą to, co już przypuszczają o twoich produktach. Pamiętaj jednak o odpowiedzialności – copywriting powinien być uczciwy i nie wprowadzać w błąd. Budowanie zaufania wymaga czasem przełamania dotychczasowych wyobrażeń, a nie tylko ich potwierdzania.
