Jak napisać opowiadanie krok po kroku?

W 2012 roku chciałem wystartować w konkursie literackim. Pierwsze szlify miałem za sobą, a konkurs był dla debiutantów, więc postanowiłem spróbować swoich sił. Wpisałem w Google „Jak napisać opowiadanie?” i zacząłem się uczyć.

Następnie przystąpiłem do pracy. Miałem już fabułę i temat opowiadania. Dopracowałem postaci, przeniosłem myśli na papier, sprawdziłem dwa razy, czy jest poprawnie, i dałem znajomej do sprawdzenia. Wprowadziłem jej uwagi, po czym wysłałem opowiadanie na konkurs. 

Nie wygrałem go. Nawet nie wszedłem do pierwszej dziesiątki. Jednak nie porzuciłem marzeń i do dziś wierzę, że uda mi się zaistnieć na literackiej scenie.

Spójrz, co zrobiłem przed chwilą. Napisałem krótkie opowiadanie o sobie. Jeśli nadal czytasz, to znaczy, że wyszło mi nieźle. 

Z tego artykułu dowiesz się:

• jak pisać opowiadanie, żeby zaciekawić, 
• jak elementy zawiera dobre opowiadanie, 
• jak długie opowiadanie napisać, by nie zmęczyć czytelnika, 
• jak pisać w przypadku opowiadania twórczego, a jak przy odtwórczym.

Skąd wiem, jak się pisze opowiadanie?

Odpowiedź jest bardzo prosta i nawet nie musiałem jej googlać – pisałem opowiadania na długo przed tym, zanim zacząłem pisać artykuły na bloga i copy.

A żeby nie być gołosłownym, załączam przykłady moich opowiadań:

Na konkurs „Gladiatorzy„:

[czytaj opowiadanie]

Na konkurs „Pomieścia”.

[czytaj opowiadanie]

Tutaj juror mnie skrzywdził, bo mi wlepił jedynki we wszystkich 3 kategoriach i zabrakło mi dosłownie kilka pkt., żeby wbić się do top 10. 

A tutaj konkurs Littera Scripta organizowany przez Via Appia, gdzie zająłem aex aequo IV miejsce. Opowiadanie „A mury runą”.

[czytaj opowiadanie]

Mam jeszcze jedno opowiadanie, którego nie wysyłałem na konkurs, ale uważam, że jest niezłe.

„Niewidzialny”.

[czytaj opowiadanie]

I jedno, które napisałem tak naprawdę dla jaj, a zebrało najlepszy feedback. Napisane do projektu literackiego „Czarna kawka”.

„Gołębie serce”.

[czytaj opowiadanie]

Przeczytaj któreś z tych opowiadań, albo wszystkie, i oceń. Ale resztę artykułu też przeczytaj 🙂.

Przygotuj się do pisania opowiadania

Kiedy zaczynasz jako copywriter, czytasz blogi, e-booki, newslettery, w końcu kupujesz książki i kurs. Podobnie chcąc rozpocząć karierę pisarza, musisz poznać podstawowe zasady rządzące pisaniem prozy. Zadbaj o właściwe przygotowanie przed rozpoczęciem pisania.

Warsztat

Warsztat to zestaw umiejętności, które wpływają na jakość tekstu. Dwie czynności, które poprawią Twój warsztat to czytanie oraz pisanie z poddawaniem się krytyce.

Warto je poznać, bo wiele z tych zasad przenosi się na copywriting:

• unikaj zbędnych słów – tutaj Joanna Wrycza-Bekier w książce „Magia słów” zrobiła wspaniałą robotę.
• unikaj strony biernej – „zrobił” zamiast „zostało zrobione”,
• używaj aktywnych czasowników (ruszył, wstał, pomknął) i krótkich zdań dla zbudowania tempa,
• używaj pasywnych czasowników i długich zdań dla spowolnienia akcji,
• liczebniki za wyjątkiem numerów budynków – słownie,
• jeden wątek = jeden akapit. Unikaj ściany tekstu.

Dodatkowo 3 choroby, które trzeba wyleczyć na Weryfikatorium:

• zaimkoza – używanie zaimków osobowych w sytuacji, gdy podmiot domyślny wystarczy,
• siękoza – nadużywanie czasowników z zaimkiem zwrotnym,
• bylica – nadużywanie czasownika „być” i jego odmian.

Warsztatowych zasad jest o wiele więcej i jeśli chcesz poznać je wszystkie, zarejestruj się na Forum Weryfikatorium, napisz coś i poddaj krytyce.

Historia

O czym chcesz opowiedzieć?

I dlaczego ta historia powinna zaciekawić czytelnika?

Docelowo Twoja opowieść ma odmienić czytelnika. Ma go pozostawić innym, niż był, zanim zaczął czytać.

Na Forum krążyła taka legenda, że istnieje 16 różnych fabuł, i Szekspir wymyślił je wszystkie (ale nigdzie ich nie znalazłem).

Niektóre z nich to:

• on chce, a ona nie, 
• on nie chce, a ona tak, 
• oboje nie chcą, ale los ich łączy,
• oboje chcą, ale los ich dzieli.

Inne schematy to droga bohatera. Mogą wyglądać tak:

• bohater zaczyna w szczęśliwym punkcie, potem dostaje w tyłek i walczy z przeciwnościami (np. „Gladiator”),
• bohater zaczyna w dołku i walczy z przeciwnościami (np. „Harry Potter”),
• bohater zaczyna w szczęśliwym punkcie, a potem się stacza (np. Anakin Skywalker w „Gwiezdnych wojnach”).

Czemu podaję filmy i powieści w artykule o opowiadaniu? Z tego względu, że opowiadanie od filmu i powieści różni się formą. Jest najczęściej jednowątkowe i krótsze.

Paweł Tkaczyk mówi o schematach w storytellingu. 

Jednym z nich jest np.

Cel → Przeszkoda → Rozwiązanie

Im wyższa stawka i im trudniejsza do pokonania przeszkoda, tym mocniejsza będzie opowieść.

Dodatkowo wspomina o sześciu elementach struktury bajki wg Edmunda Leacha i Algirdasa Greimasa:

• podmiot, bohater ;
• przedmiot, czyli cel, dążenie;
• przeciwnik – główna trudność;
• pomocnik, wsparcie – ktoś lub coś, co daje bohaterowi dodatkową siłę;
• darczyńca wysyła bohatera w podróż, daje mu wiedzę, motywację;
• obdarowany.

Postaci

Kim jest główny bohater? Jak wygląda? Jakie ma cechy charakteru? Od tego, jak go wymyślisz i opiszesz, będzie zależała spójność i wiarygodność. Jeśli Twój bohater jest porywczy, to gdy zastanie żonę w łóżku z innym, raczej nie zaprosi ich na herbatę.

Tutaj też trzeba uważać. Zachowanie niepodobne do danego bohatera niekoniecznie będzie niespójne.

Przykład: „Opowieść wigilijna” Dickensa. Hojność jest nieoczekiwana w przypadku Scrooge’a, ale perypetie opowieści sprawiają, że zmienia swoje zachowanie, co dodaje temu głębi.

Inny przykład: samolubny bohater nieskory do poświęceń oddaje swoje życie w obronie drugiego człowieka.

Kim są postaci drugoplanowe?

Sylwetki bohaterów warto umieścić na kartach postaci. W nich zawrzyj:

• imię (i nazwisko, jeśli postać je ma) lub nazwę, jeśli to nie człowiek, 
• wygląd, 
• cechy charakteru,
• relacje (względem innych bohaterów), 
• wartości, motywacje.

Przykładowa karta postaci:

Imię i nazwisko: Daniel Bartosiewicz Wygląd: wysoki (191 cm wzrostu), czarne włosy z pojedynczymi siwymi na skroniach, wydatny nos, niebieskie oczy, raczej szczupły, okulary Cechy charakteru: lojalny, cierpliwy, z dużym poczuciem humoru, uparty, zawzięty,  Relacje: mentor copywriterów Wartości: nie znosi wyzysku, januszostwa. Chce pomagać innym zaistnieć na rynku copywriterskim. W tym celu tworzy content.

Postać trzeba wprowadzić. Widziałem zabiegi, gdzie w trakcie akcji pojawia się nowa postać, i kompletnie nie wiadomo, kto to jest. Taki zabieg sprawdzi się, gdy np. akcja jest wartka, chcesz zachować tempo i nie chcesz marnować czasu na opisy. Aczkolwiek nadal wolałbym tutaj dać chociaż jedno zdanie, które narysuje obraz w umyśle czytelnika np.:

Z mroku wypadł odziany na czarno mężczyzna z przepaską na prawym oku. Wysapał:

– Nie ma czasu na wyjaśnienia. Za mną!

Czas

Większość opowieści toczy się w czasie przeszłym. 

Mieszanie czasów w tej samej sekwencji burzy strukturę. Da się to ograć np. w sytuacji, kiedy cały utwór osadzasz w czasie przeszłym, a bohater w sekwencji dialogowej mówi w czasie teraźniejszym.

Narracja

Prawdopodobnie najpopularniejsza jest trzecioosobowa z wszechwiedzącym narratorem. Wypowiedzi narratora stanowią tło wydarzeń przerywane dialogami.

Drugą co do popularności jest narracja pierwszoosobowa (np. z perspektywy protagonisty), ale w narracji pierwszoosobowej trzeba uważać z wszechwiedzą.

Trudno mi wymyślić narrację z innego punktu widzenia.

Świat przedstawiony

Pora na wybór miejsca, w którym toczyć się będzie akcja opowiadania.

Jeśli to nasz świat, musisz zachować spójność czasu i miejsca. Nie możesz napisać, że Dworzec Główny PKP w Gdańsku jest otynkowany na zielono, bo jest zbudowany z cegły. Jeżeli opisujesz prawdziwe, istniejące miejsca, musisz je opisać zgodnie z prawdą.

Wolisz świat fantastyczny? Zmyślony? Tutaj też nie obędzie bez przygotowania. Stworzenie spójnego świata nie jest łatwe. W swoim opowiadaniu musisz zadbać o to, żeby stworzony świat był wiarygodny.

Spójność

Wyobraź sobie przywódców światowych lecących prywatnymi odrzutowcami na forum klimatyczne w Davos, by rozmawiać o redukcji emisji CO2. Trochę się to gryzie, nie? 

Właściwie to nie musisz sobie wyobrażać, bo to są fakty.

Mój ulubiony przykład to skórzany pasek Sylwii Spurek, która jest zadeklarowaną weganką. Drugi przykład to Maja Staśko, która walczy z uprzedmiatawianiem kobiet, a jednocześnie występuje w High League. Organizacji należącej do Malika Montany znanego z szowinizmu i przedmiotowego traktowania kobiet.

Tak jak kiedyś się mówiło o socjalistach w PRL: „Brałem, żeby komuniści mieli mniej”.

Jak widzisz, kiedy postać jest niespójna, traci wiarygodność. Widać to wyraźnie w kiepskich filmach.

Tutaj patrzyłbym na twórców opowiadań i powieści fantasy. Oni mają trudniej. Kiedy umieszczasz akcję w świecie rzeczywistym, obowiązują Cię znane prawa fizyki, i spójność jest kwestią researchu.

Ale kiedy dodajesz elementy fantastyczne i tworzysz kompletnie inny świat, dbanie o spójność robi się cholernie trudne. 

Świetnym przykładem jest tutaj George R. R. Martin z „Pieśnią Lodu i Ognia”, który tyle nawymyślał, że pod koniec tworzenia sagi ciężko było mu się w tym połapać.

Nawet jeżeli wymyślasz prawa fizyki czy chemii, to muszą one być realne i prawdopodobne. Tutaj jako przykład mogę podać „Pana Lodowego Ogrodu” Jarosława Grzędowicza, który w ciekawy sposób wprowadza czary do świata przedstawionego.

Kolejna rzecz to spójność wydarzeń. Tutaj dla ćwiczenia możesz sobie wejść na Filmweb na stronę jakiegoś popularnego filmu i poczytać ciekawostki, a w nich: błędy w filmie. Najczęstsze błędy to:

• anachronizmy – w akcji pojawia się przedmiot, który w danym czasie nie istniał, 
• niespójność przebiegu zdarzeń – np. bohater w jednej scenie trzyma pistolet w lewej ręce, a w kolejnym ujęciu już w prawej.

Po co to wszystko?

Żeby nie było Deus Ex Machina.

Deus Ex Machina to pojęcie wprowadzone do teatru greckiego przez Eurypidesa. W swoich sztukach zsyłał na scenę boga, który gwałtownie rozwiązywał akcję, gdy przedstawienie trwało za długo albo widownia zaczynała się nudzić.

Tak wyglądają niektóre zakończenia filmów. Akcja sobie płynie, bohaterowie robią swoje, nagle jeb! Spada meteoryt i zabija wszystkich.

To jest zakończenie w stylu deus ex machina. W naszym języku określilibyśmy je jako „z dupy” albo mindfuck.

Możesz dać zakończenie zamknięte lub otwarte, ale musi ono być spójne i wiarygodne. W przeciwnym razie czytelnik będzie rozczarowany.

Research

Kolejna część wspólna copywritingu i beletrystyki. Research pomaga zachować spójność i strukturę.

Tak jak w copywritingu najlepszym researchem jest praktyczna wiedza. Dlatego np. Andrzej Pilipiuk, pisząc „Oko Jelenia”, wybrał się w podróż do Skandynawii. Ian Fleming oparł postać Jamesa Bonda na sylwetce aktora Christophera Lee (grał Sarumana we „Władcy Pierścieni”), który służył w brytyjskim wywiadzie.

Jeśli nie możesz zdobyć praktycznej wiedzy, bo np. nie rekrutują już do rzymskich legionów, zostaje Ci literatura. Nawet nie chcę myśleć o tym, ile roboty wykonał Henryk Sienkiewicz przy pisaniu Trylogii. To szczególnie ważne, kiedy chcesz oprzeć całe opowiadanie na prawdziwych wydarzeniach.

Jakie elementy powinno zawierać opowiadanie?

W szkole powiedzą Ci: „Wstęp, rozwinięcie i zakończenie”. W szkole powiedzą Ci wiele rzeczy, które nie mają przełożenia na rzeczywistość.

Oto elementy opowiadania, o których warto pomyśleć.

Protagonista i antagonista

Protagonista to główny bohater pozytywny, a antagonista to czarny charakter.

Znani aktorzy często wypowiadają się, że wolą grać czarne charaktery, bo są ciekawsze. Coś w tym jest. Od tego, jak napiszesz antagonistę, będą zależały emocje i konflikt.

Emocje

Najgorsze, co możesz zrobić podczas pisania opowiadania, to pozostawić czytelnika obojętnym.

Swoim opowiadaniem musisz go wkurzyć, wzruszyć, wzbudzić w nim współczucie, radość, nadzieję, nostalgię, cokolwiek.

Konflikt

W powieści est wiele wątków i wiele postaci. Każda z nich ma swoje cele i pragnienia, które kłócą się z celami innych postaci. To rodzi konflikt.

Konflikt może być wewnętrzny lub zewnętrzny.

• wewnętrzny – dzieje się w obrębie tej samej postaci, np. bohater jest wegetarianinem, ale musi zjeść mięso, żeby nie stracić przykrywki, 
• zewnętrzny – obejmuje wiele postaci lub wydarzeń.

W opowiadaniu masz na to trochę mniej miejsca. Z reguły konflikt rozgrywa się pomiędzy protagonistą lub antagonistą. Może to wyglądać tak:

• obaj mają ten sam cel – np. zdobycie władzy, ręki księżniczki lub wartościowego przedmiotu,
• mają inne cele, które stoją ze sobą w sprzeczności – np. jeden chce zdobyć dany przedmiot, a drugi chce go zniszczyć.

Cel i przeszkoda

Cel i przeszkoda to kwintesencja konfliktu.

To, o czym mówiłem przy okazji omawiania struktury i historii. Doskonałym przykładem obrazującym cel i przeszkodę jest film „Apartament”. Główny bohater poznaje piękną kobietę, zakochuje się, szuka jej, a druga bohaterka stara się udaremnić to spotkanie.

Zwrot akcji (Plot twist)

Zwrot akcji jednym słowem można określić jako zaskoczenie czytelnika, objawienie mu czegoś, czego nie wiedział, co diametralnie zmienia percepcję.

Dla mnie wzorcowym przykładem zwrotów akcji jest proza Harlana Cobena, a zwłaszcza moja ulubiona powieść „Nie mów nikomu”.

Ze zwrotami akcji też nie można przesadzić. Powiedziałbym, że trzy to maks. W przeciwnym razie z opowiadania robi się ostatni sezon „Prison Break”, a kolejne plot twisty męczą, zamiast zaskakiwać.

Jest jeden odcinek serialu „Rick i Morty” z robotem, który generował scenariusze. Doskonale to pokazuje, wręcz do przesady.

Stawka

Im wyższa stawka, tym wyższe emocje. Co się stanie, jeśli protagonista nie osiągnie celu? Co to dla niego oznacza? 

Opcjonalnie: domknięcie

Napisałem „opcjonalnie”, bo opowiadanie może mieć konstrukcję otwartą lub zamkniętą.

Moje opowiadanie „Bogini łowów” ma konstrukcję otwartą. Pozostałe mają konstrukcję zamkniętą.

Jak zacząć opowiadanie? Jak napisać wstęp do opowiadania?

Historia, którą opowiadasz, ma swoją linię czasu, ale to, w którym miejscu na tej linii umieścisz akcję, zależy od Ciebie. Podobnie jak to, w którym miejscu zaczniesz ją opowiadać. Możesz zaczynać narrację od końca.

Widziałem ten zabieg w wielu odcinkach serialu „Breaking bad”. Jeden z odcinków pierwszego sezonu zaczyna się od rozpierduchy.

Innym sposobem na rozpoczęcie historii jest zdanie: „Wszystko było normalnie do momentu, gdy…”. Na tym schemacie opiera się np. „Władca Pierścieni” albo „Hobbit” Tolkiena. Bilbo żył sobie spokojnie do dnia, w którym przyszedł do niego Gandalf. Frodo żył sobie spokojnie do dnia, w którym przyszedł do niego Gandalf.

Oto trzy patenty na dobry początek opowiadania:

• Reguła Pierwszego Zdania – pierwsze zdanie musi wzbudzić ciekawość i zmusić czytelnika do tego, żeby przeczytał drugie zdanie.
• Najpierw trzęsienie ziemi – zasada Alfreda Hitchcocka, gdzie opowiadanie zaczynasz od razu od akcji.
• Opowiadanie jak film – to była moja domyślna technika pisania prozy. Odtwarzałem sobie w głowie film, a następnie próbowałem go opisać. Pomyśl, w jaki sposób powinien zacząć się film na podstawie Twojego opowiadania.

Jak zakończyć opowiadanie?

Tutaj nie ma reguły i nawet nie będę ściemniał, że jest. W moim przypadku zakończenie opowiadania często dyktowało samo opowiadanie. Czułem intuicyjne, że ta historia musi skończyć się dokładnie w ten sposób, i nie ma innej opcji. Nawet jeśli zakończenie nie było pozytywne dla protagonisty. Tu możesz puścić wodze fantazji. 

Jak napisać opowiadanie krok po kroku

„Nie od razu Rzym zbudowano”.

Twoje pierwsze opowiadanie nie będzie genialne. Drugie pewnie też nie. Ani trzecie.

Opowiadania są jak skoki w Matrixie – nikomu nie udaje się za pierwszym razem.

Dlatego na początku ćwicz warsztat. Twórz tzw. wprawki, czyli krótkie formy przygotowane specjalnie pod ocenę. Wprowadzaj poprawki, a z czasem pozytywnego feedbacku będzie więcej niż negatywnego.

Oto jak napisać opowiadanie twórcze krok po kroku:

1. Wymyśl historię – dobrze, żeby nie była zbyt wtórna. Określ w niej zdarzenia główne i zdarzenia poboczne.
2. Opracuj postaci.
3. Określ świat przedstawiony – jeśli potrzebujesz mapę, narysuj ją.
4. Spisz linię czasu opowiadania.
5. Stwórz plan ramowy lub streszczenie całej fabuły.
6. Opracuj strukturę opowiadania, czyli po kolei o czym będziesz pisać.
7. Kiedy masz już plan działania, zacznij pisać.
8. Po ukończeniu opowiadania odłóż je najlepiej na kilka dni, po czym zrób autoredakcję.
9. Po autoredakcji daj to opowiadanie komuś do przeczytania.
10. Wprowadź uwagi tej osoby, a następnie odłóż je znowu na jakiś czas.
11. Po tym czasie zrób drugą autoredakcję. 

Opowiadanie powinno być gotowe.

W czym pisanie opowiadań pomoże copywriterowi?

Jest kilka rzeczy, których nauczyłem się w trakcie 10 lat na forum literackim, a z których teraz korzystam jako copywriter:

• Storytelling – nauczysz się tworzyć opowieści, wplatać je do tekstów sprzedażowych czy nawet zwykłych artykułów. Storytelling jest dzisiaj w cenie.
• Tworzenie persony – persona w marketingu wygląda praktycznie tak samo, jak w literaturze. Znajdujesz człowieka, który ma problem, a który to problem rozwiązuje Twój produkt. Problem klienta to konflikt bohatera. Wgłębiasz się w tego człowieka, zadajesz pytania – z czym się mierzy, o czym myśli, jakie ma bolączki, w jaki sposób próbuje sobie z nimi poradzić, jak wygląda jego dzień, jak podejmuje decyzje.
• Luka informacyjna i budowanie napięcia – w copywritingu czy content writingu masz raptem kilka sekund na uchwycenie uwagi. Potem musisz ją utrzymać. W tym elemencie copywriting i beletrystyka są bliźniacze.
• Autoredakcja – jesteś pierwszą osobą, która będzie po Tobie poprawiać. 
• Akceptacja krytyki – to nieodłączny element naszej pracy.

Jak zarabiać na pisaniu opowiadań?

Jeśli chcesz zarabiać na pisaniu opowiadań, opcje są z grubsza cztery.

Pierwsza (najtrudniejsza) to ta, w której udaje Ci się przebić, jesteś uznanym pisarzem i piszesz opowiadanie np. do antologii albo tworzysz zbiór opowiadań. Dzieło trafia do wydawnictwa, stamtąd na półki, a Ty dostajesz hajs do ręki albo procent od sprzedaży.

Druga, średnio trudna opcja, to konkursy literackie. Zdarza się, że za miejsce na podium jest pokaźna nagroda finansowa.

Trzecia opcja to opowiadania do gazet. Pisałem takie dla Joanny Ślużyńskiej z oficyny RW2010. Opcja najłatwiejsza, ale też najmniej płatna.

Czwarta opcja to opowiadania do czasopism literackich. Jeśli chodzi o zwrot z inwestycji, to najsłabsza opcja:

• nie wszystkie czasopisma płacą za teksty,
• konkurencja jest ogromna (zwłaszcza w dobie AI), 
• stawki za takie opowiadania też nie są oszałamiające.

Jak napisać opowiadanie – podsumowanie

1. Przed napisaniem opowiadania, zrozum podstawowe zasady pisania prozy i ćwicz poprzez czytanie i pisanie z poddawaniem się krytyce. Popraw swoje umiejętności eliminując zbędne słowa, unikając strony biernej, używając aktywnych czasowników i odpowiednio strukturując swoje zdania.
2. Zaplanuj fabułę opowiadania, wiedząc, jakie przeszkody bohater musi pokonać, jakie stawki są w grę i jakie jest ostateczne rozwiązanie. Twoja historia powinna zaciekawić czytelnika i wywołać w nim zmianę.
3. Tworząc postaci, zdefiniuj ich wygląd, cechy charakteru, relacje i motywacje. Spójność i wiarygodność opowiadania zależą od tego, jak są skonstruowane postacie. Tworzenie kart postaci może pomóc w zachowaniu spójności.
4. Opowiadanie powinno być spójne pod względem czasu i miejsca. Jeżeli opisujesz prawdziwe miejsca, powinny być one zgodne z rzeczywistością. Jeżeli tworzysz fikcyjny świat, musisz stworzyć go w sposób wiarygodny i spójny. Mieszanie czasów może zakłócić strukturę narracji, a niespójność może zniechęcić czytelnika.
5. Research to kluczowy element zarówno copywritingu, jak i beletrystyki. Praktyczna wiedza jest najcenniejsza, ale literatura jest dobrym źródłem informacji, jeśli praktyczne doświadczenie jest niedostępne.
6. Opowiadanie powinno zawierać następujące elementy: protagonistę i antagonistę, emocje, konflikt (wewnętrzny lub zewnętrzny), cel i przeszkodę, zwrot akcji (plot twist), stawkę i opcjonalnie domknięcie.
7. Pisanie opowiadań to proces, który wymaga kilku kroków, w tym wymyślenia historii, opracowania postaci, określenia świata przedstawionego, stworzenia planu ramowego i autoredakcji.
8. Umiejętności pisarskie, takie jak storytelling, tworzenie postaci, luka informacyjna i budowanie napięcia, autoredakcja, akceptacja krytyki, są przydatne zarówno dla copywriterów, jak i autorów beletrystycznych.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o to, jak napisać opowiadanie